20 Ocak 2011 Perşembe

Protista Alemi

PROTİSTA


Genel Özellikleri
  • Eukaryotik canlılardır
  • Tek hücreli ve koloni şeklinde yaşarlar
  • Serbest ve parazit yaşayanlar bulunur
  • Ototrof ve heterotrof olarak beslenenler bulunur
  • Eşeyli ve eşeysiz üreme görülür
  • Eşeyli üreme konjugasyonla
  • Eşeysiz üreme bölünme ve tomurcuklanma ile gerçekleşir
  • Beslenme ve hareket organellerine göre sınıflandırılır
Kamçılılar
  • Tatlı sularda yaşarlar.
  • Kontraktil kofulları vardır
  • Beslenme ve hareketlerini kamçılarıyla yaparlar.
  • Kloroplast taşırlar.(Hem ototrof hem hetotrof beslenirler.)
  • Işığı algılayan göz lekesi sayesinde ışıklı ortamlara doğru hareket ederler.
  • Üremeleri amitozla gerçekleşir.
  • Besinlerini hücre ağzıyla alırlar
Kök ayaklılar
  • Belirgin şekilleri yoktur.
  • Serbest ve parazit olanları vardır.
  • Beslenme ve hareketlerini pseudopod (yalancı ayak) denen sitoplazmik uzantılarla yaparlar.
  • Tatlı suda yaşayanlarda kontraktil koful bulunur. Kontraktil koful hücreye giren fazla suyu ve çözünmüş metabolik artıkları hücrenin dışına atar.
  • Bölünerek (Amitozla) çoğalırlar.
  • Beslenme bütün hücre yüzeyi ile gerçekleştirilir.
  • Madde alınımı ve dışa verilmesi difüzyon,osmoz ve Endositozla- Ekzositozla gerçekleştirilir.
Silliler
  • Tatlı sularda yaşarlar
  • Kontraktil kofulları vardır.
  • Beslenmelerini ve hareketlerini sillerle yaparlar.
  • Hücre zarı pelikula denen sert yapıdan oluşmuştur.
  • Pelikulada hareket organeli olarak siller ve korunma organelleri trikositler bulunur.
  • Pelikula hücreye şekil ve dayanıklılık verir.
  • Besinlerin alınımı hücre ağzı ile sindirim artıklarının atılımı ise hücre anüsüyle olur.
  • İki nucleus taşırlar
1-Macronucleus:Metabolizmadan (Beslenme,hareket,solunum,boşaltım,eşeysiz üreme vb.)
2-Micronucleus: Eşeyli üremede görev alır.
  • Üremeleri     
1-eşeysiz:Amitozla
2-eşeyli:Konjugasyonla gerçekleşir.
  • Dış uyarıları algılar ve yön değiştirerek tepki verirler.(Hücrede ön ve arkakavramı gelişmiştir.)
Parameciumda konjugasyon
  • Farklı özellikteki iki parameciunm yan yana gelirler
  • Aralarında sitoplazmik köprü (Plasmodezma) kurulur
  • Makronucleus ortadan kalkar
  • Mikronucleuslar mayoz geçirerek 4 tane haploid nucleus oluşturur
  • 4 nucleustan 3 tanesi ortadan kalkar
  • Kalan tek haploid nucleus mitozla iki nucleus oluşturur
  • Bu nucleuslardan biri kalıcı diğeri göçücü nucleustur
  • İki hücrenin göçücü nucleusları karşılıklı değiştirilir
  • Kalıcı nucleusla diğer hücreden gelen göçücü nukleuslar birleşerek diploid tek nucleus oluşur.
  • Oluşan diploid nukleus ard arda 3 mitoz geçirerek 8 nucleus oluşturur
  • Her bir hücre 2 sitokinez geçirerek 4 hücre oluşturur
  • Oluşan hücrelere nucleuslar ikişer ikişer dağılır
  • Konjugasyon yapan iki parameciumdan toplam 8 paramecium oluşur
Sporlular
  • Parazit yaşarlar.
  • Üremeleri sporla olur.(Metagenez görülür:Eşeyli ve eşeysiz üremenin birbirini ardışık takip etmesidir.)
  • Hareket organelleri yoktur.(amoboid hareket ederler.)
  • Besinlerini hazır aldıklarından besin kofuluları bulunmaz.
  • Hayvansal organizmaların vücudunda yaşadıklarından kontraktil koful taşımazlar.
Yaşam döngüsü
  • Sporozooalardan Plasmodium malarıada hayat devri anofel sokması ile sporozoitler (n) insan kanına geçer
  • Alyuvarlar içine geçerek şizonta dönüşürler
  • Şizont çoğa bölünerek (Şizogoni) merezoitleri oluşturur
  • Alyuvarların parçalanması ile merezoitler ve toksinleri kana karışır.(Sıtma nöbetleri bu esnada görülür)
  • Merezoitler ya yeni alyuvarlara girer, yada gametositlere dönüşür
  • Anofelin bu insanın kanını emmesi ile gametositler anofelin barsağına geçer
  • Gametositler(n) burada ovumu(n) ve mitoz geçirerek 4-8 sperm(n) haline gelirler
  • Oluşan spermler ovumu barsak boşluğunda döller ve zigot(2n) meydanagelir
  • Ameboid hareket eden zigot barsak epitelini delerek barsak kaslarınayerleşir
  • Zigot burada mayoz geçirir ve ardından çoğa bölünerek (Sporogoni)sporozoitleri oluşturur
  • Sporozoitler dolaşım sıvısı ile tükürük bezlerine taşınır ve döngü tamamlanır.
Not: Plasmodium malariada baskın döl haploidtir.Diploid aşama sadece zigot evresine indirgenmiştir.
Algler
  • Tek hücreli,koloni oluşturanlar ve çok hücreli olan gruplar vardır
  • Çok hücrelilerde kök,gövde,yaprak gibi oluşumlar yoktur
  • Çoğunlukla fotosentetiktir
  • Kloroplast ve farklı pigmentler de taşırlar
  • Eşeysiz üremeleri bölünme ,tomurcuklanma ve vejetatif üreme ile gerçekleşir.Eşeyli üreme de görülür
  • Suda veya sulu ortamlarda yaşarlar
  • Su ekosistemlerinin temel üreticileridir
  • Kloroplastlar e.r ler üzerine yerleşmiştir
  • Deniz,göl,kaplıca ve buzul suları gibi çok farklı ortamlara uyumlu gruplar bulunur
  • Bazı grupların aşırı çoğalması suyun özelliğinin bozulmasına ve diğer canlıların ölmesine neden olur
  • Selüloz hücre çeperi bulundururla
Önemi
  • Besin kaynağı olarak kullanılır
  • Hayvan yemi üretimi
  • Antibiyotik üretimi
  • Kimya sanayide kullanılır
  • Gübre üretimi
  • Kozmetik ve ilaç sanayide kullanılır
  • Minerel kaynağı olarak kullanılır
  • Ekosistemlerde düzenleme ve artıkların arıtımı amacı ile kullanılır

1 yorum:

  1. Hocam Merhaba,

    Ali Dağdelen ben.

    Sizden ricam çeşitli sitelerde yayınlanan YGS-LYS sistemine uygun biyoloji derslerimi sitenizde yayınlayabilir misiniz?

    Eğer ilgilenirseniz,
    http://vimeo.com/biyolojikonuanlatim
    Vimeo daki sayfam..
    Videoların sırasına göre linklenmiş halini , eklemek isterseniz mail atabilirim
    biyolojidvd@gmail.com

    İyi çalşmalar.

    YanıtlaSil