Metabolizma

METABOLİZMA:
Hücrelerde gerçekleşen yapım, yıkım ve dönüşüm olaylarının bütününe metabolizma denir. 
A. Özümleme (Anabolizma)
Metabolizmanın yapım reaksiyonlarıdır. Bu tür olaylara anabolizma, asimilasyon ve sentez gibi isimler de verilir.
Fotosentez, protein sentezi, nükleik asit sentezi, yağ sentezi ve kompleks şekerlerin sentezi önemli özümleme olaylarıdır.
B. Yadımlama (Katabolizma)
Metabolizmanın yıkım reaksiyonlarıdır. Bu tür olaylara katabolizma, disimilasyon gibi isimlerde verilir.
Her çeşit sindirim, fermentasyon ve solunum en önemli yadımlama olaylarıdır.
Bazal Metabolizma : Bazal metabolizma, 12 saat zarfında besin almamış, tam istirahat halinde, uyanıkken ve ısısı değişken olmayan bir ortamda bulunan kişinin tükettiği enerjiye denir.
Bazal metabolizma dinlenme anında tüketilen oksijen miktarının ölçülmesiyle hesaplanır. 
C. ATP ve Sentez Yolları
Bir enerji molekülü olan ATP üç çeşit molekülden meydana gelmiştir. Bunlar;

• 1. Adenin (azotlu organik baz)
• 2. Riboz (5 karbonlu şeker)
• 3. Fosforik asit (H₃PO₄) tir.

ATP sentezine fosforilasyon denir. Tüm canlı sistemlerde enerjinin ATP yapısında tutulması dört yolla olur.

• 1. Substrat Düzeyinde Fosforilasyon

ADP molekülü yüksek enerji potansiyeline sahip molekülle direkt ilişkiye girer. Glikoliz olayında ve mitokondrideki krebs devrinde gerçekleşir.

• 2. Oksidatif Fosforilasyon

Enerji verici besin maddelerinin yıkımından oluşan yüksek enerjili elektronların enerjileri, mitokondrilerde ETS'den oksijene iletilirken ATP'nin sentezlenmesidir. Oksijenli solunumda görülür. 

• 3. Fotofosforilasyon

Işık yardımıyla ADP’ye fosfat bağlanmasına denir. Klorofile sahip hücrelerde, fotosentez sırasında meydana gelir. ETS kullanılır.

• 4. Kemosentetik Fosforilasyon

Kemosentez reaksiyonlarında açığa çıkan enerji ile ATP sentezi yapılmasıdır. Sadece bazı bakteri türlerinde gerçekleştirilir.